Kıdem tazminatı, 4857 sayılı İş Kanunu gereği, işverenin haklı olmayan bir nedenle, işçiyi işten çıkarması durumunda, işçiye yapılan bir ödemedir. Normal şartlar altında, işçi kendi isteğiyle işten ayrılmış ise, kıdem tazminatına hak kazanamayacak olup, işçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için haklı bir nedeni olmalıdır. İşçinin haklı neden olarak gösterebileceği örnek halleri sıralayacak olursak:
- Fazla mesai alacağının hiç yatırılmaması ya da eksik yatırılması,
- İşçinin SGK primlerinin gerçek ücret üzerinden yatırılmaması,
- İşçinin haberi olmadan işyeri giriş çıkışının yapılması,
- İşçiye mobbing uygulanması,
- Çalışma şartlarının ağır olması nedeniyle işçinin hastalanması,
- Kadın işçinin evlenmesi nedeniyle, evlendikten sonra 1 yıl içerisinde işten ayrılması,
- İşverenin işçinin kendisine veya ailesine yönelik şeref ve namusuna dokunacak söz, davranışta bulunması veya işçiye cinsel tacizde bulunması,
- İşçinin askerlik görevini yerine getirebilmek için işten ayrılması,
gibi hallerde, işçi en az 1 yıl çalışması bulunmak kaydı ile, iş sözleşmesini kendi isteğiyle feshederek kıdem tazminatına hak kazanabilecektir. Bu noktada, işçilerin iş sözleşmesini feshetmeden önce, fesih nedenlerinin haklı olup, olmadığı noktasında doğru değerlendirme yapmaları oldukça önemlidir. Bu nedenle, hak kaybı yaşamamanız için mutlaka avukatınıza danışmanız gerekmektedir.
Örnek Yargıtay Kararları:
-Yargıtay’a göre, 20 yıl çalışan işçinin hakkının ödeneceği yolundaki işveren beyanı üzerine istifa etmesi halinde güven ilkesi uyarınca işçiye kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.(Yargıtay 9. HD. 2010/4182 E., 2010/4763 K. )
-Yargıtayca kabul edildiği üzere, istifa eden işçi tarafından öne sürülen, istifa dilekçesindeki imzanın kendisine ait olmadığı iddiasının bilirkişi incelemesi doğru olmadığı anlaşıldığında, işçinin bu kez dilekçenin işe girerken boş olarak imzalattırıldığını söylemesi kendisinin samimi olmadığını gösterdiğinden, ihbar ve kıdem tazminatı istekleri reddedilmelidir.(Yargıtay 9. HD. 1999/6998 E. 1999/7641 K.)
-Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin kararında,” Davacının fazla mesâi ücretlerinin ödenmediği dosya içeriği ile sabittir. Ücretin eksik ve düzensiz ödenmesi işçiye 4857 sayılı İş Kanunu’nun 24/II-e maddesi uyarınca haklı sebeple fesih hakkı verdiğinden, davacının iş akdini haklı sebeple feshettiği kabul edilerek kıdem tazminatı isteğinin hüküm altına alınması gerekirken reddi bozmayı gerektirmiştir” şeklindeki görüş benimsenmiştir.