Eşler açısından boşanmak yalnızca ortak yaşayışın sonlandırılmasını ifade etmez. Evlilik aynı zamanda ekonomik bir birlikteliği de doğurmaktadır. Evliliğin bitirilmesi ile bu ekonomik birliktelik de sonlanır. Boşanmada maddi hususların ayrıştırılması taraflar açısından kimi zaman çekişmeye sahne olmaktadır. Bu noktada nafaka ve tazminat kadar boşanmada mal paylaşımı hususunda da eşler uzlaşma içerisinde olamayabilmektedir. Şimdiki yazımızda boşanmada mal paylaşımı nasıl yapılır diye merak eden kişiler açısından, mal rejimleri, yasal mal paylaşımı, hangi eşin hangi malda hak sahibi olabileceği konularında bilgiler vereceğiz.
Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Boşanmalarda, evlilik içerisinde sahip olunan mallar, evlenirken seçilen mal rejimi esaslarına göre yapılmaktadır. Bir çok kişi evlenirken mal rejimi seçmez, bu noktada mal rejimi seçmeyenler yasal mal rejimine tabi tutulur. 4721 sayılı Medeni Kanunda 2002 yılında yapılan değişiklikle şuanki yasal mal rejimi “edinilmiş mallara katılma rejimi” olmaktadır. 2002 yılından önce ise yasal mal rejimi “mal ayrılığı rekimi” idi. 2002 yılından sonra yapılan evliliklerde, boşanma mal paylaşımı eşlerin farklı bir mal rejimi seçmemiş olmaları durumunda edinilmiş mallara katılma rejimine göre yapılır. 2002 yılından önceki evliliklerde ise yasal mal rejimi mal ayrılığı olduğundan dolayı eşlerin farklı bir mal rejimini seçmemiş olmaları durumunda 2002 yılına kadar alınan mallarda mal ayrılığı 2002 yılından sonra alınan mallarda edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır. Peki boşanma mal paylaşımı yapılırken uygulanan bu mal rejimleri ne anlama gelir?
Mal Ayrılığı Rejimi Nedir? Boşanmada Mallar Nasıl Paylaşılır?
Mal ayrılığı rejiminde, alınan her mal, malı alan kişiye aittir. Bu durumda boşanmada mal paylaşımı mal ayrılığı rejimine tabi olduğunda her eş evlilikte kendi aldığı malların sahibidir. 2002 yılından önce yasal mal rejimi olan mal ayrılığı rejimi oldukça sıkıntı yaratan bir husus olmuştur. Özellikle ülkemizde kadın nüfusun çalışma hayatında erkeğe göre daha az yer alması, kadının maddi bir gelirinin olmaması anlamına gelmektedir. Bu durumda kadın ev hanımı sıfatı ile evlilikte ev işleri ve diğer işleri yerine getirmekte ve maddi gelir elde edemediği için herhangi bir mal almaktan yoksun kalmakta idi. Sonuçta evlilik boşanma ile sonuçlandığında kadının ev içerisindeki emeği maddi anlamda bir şey ifade etmemekteydi. Bu da boşanmada mal paylaşımı yapılırken kadının herhangi bir mal alamamasına neden olmaktadır. Yasal mal rejimi mal ayrılığı olan evliliklerde her eş kendi aldığı malların sahibi olmaktadır.
Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Nedir? Boşanma Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Edinilmiş mallara katılma rejimi 2002 yılında Medeni Kanun’da yapılan değişiklik ile yürürlüğe girmiştir. Buna göre evlilik içerisinde alınan her mal (kişisel mallar hariç) eşlerin ortak malı olup kimin aldığına bakmaksızın her iki eş de eşit paya sahip olmaktadır. Edinilmiş mallara katılma rejimi ile müşterek hayat içerisinde erkek çalışıp evin geçimini sağlarken, kadının müşterek hayat içerisinde evin diğer ihtiyaçlarını gidermesi arasındaki maddi kayıplar da telafi edilmiş oldu. Edinilmiş mallara katılma rejiminde, boşanmada mal paylaşımı yapılırken kişisel mal kapsamında yer almayan tüm mallarda eşler eşit hakka sahiptir.
Mal Paylaşımı Hakkında Merak Edilen Sorular
Boşanırsam Mal Paylaşımı Nasıl Olur?
Boşanma durumunda mal paylaşımı en çok merak edilen konular arasında yer almaktadır. Boşanırsam mal paylaşımı nasıl olur diye merak eden kişiler açısından, mal paylaşımı eşlerin seçmiş oldukları mal rejimine bağlı olarak değişmektedir.
Evlendikten Sonra Alınan Ev Kimindir?
Boşanmada mal paylaşımı konusunda en çok tartışma yaratan taşınmazlardan birisi müşterek evin boşanma sonrası kimde kalacağı hususudur. Boşanmada ev, eşlerin hangi mal rejimine tabi olduklarına göre paylaştırılır. Eşler edinilmiş mallara katılma rejimine göre mal paylaşımına tabi ise, evlendikten sonra alınan ev eşlerin ortak malı sayılır ve boşanmada her iki eş de bu ev üzerinde hak sahibidir.
Evlilikte Alınan Araba Boşanmada Kime Kalır?
Araba da yine ev gibi boşanmada mal paylaşımı yapılırken eşler arasında sorun oluşturan durumlardan birisidir. Bireyler sıklıkla ortak alınan ya da diğer bir değişle ödemesi ortak yapılan fakat diğer eşin üzerine kayıtlı arabanın boşanma sonrası akıbetini merak etmektedirler. Mal ayrılığı rejimine tabi eşlerde boşanma sonrası katkı oranında pay talep edilebilir. Edinilmiş mallara katılma rejiminde ise, evliyken alınan araba her iki eşin ortak malı kabul edilir.
Aileden Kalan Miras Boşanmada Mal Paylaşımına Tabi Olur Mu?
Boşanmada mal paylaşımı konusunda en fazla merak edilen konulardan birisi de eşlerden birisinin ailesinden kalan, ev, araba, arsa, dükkan, nakit para… gibi gelirlerin boşanmada paylaşıma konu olup olmadığıdır. Bilinmesi gerekir ki miras paylaşımı sonrası aileden kalan taşınır veya taşınmazlar, kişisel mal sayılır ve boşanmada mal paylaşımına konu olmaz. Fakat mirastan elde edilecek gelirler (örneğin; miras kalan evin kira gelirleri ile alınmış olan araba) boşanmada mal paylaşımı yapılırken ortak mal kabul edilir.