Mala Zarar verme suçu nedir sorusunu cevap vermek gerekirse şu şekilde özetleyebiliriz, başkasına ait bir mala yada malvarlığına zarar verme eylemlerinin tamamına mala zarar verme diyebiliriz. Başkasına ait bir mal yada eşyaya zarar vermek kanunlarımız nazarında açık bir şekilde suçtur. Kanunadam kafamı bozdum kendi malıma zarar verdim derseniz bu sizin sorununuz olup, herhangi bir canlıya yada kişiye zarar vermediğiniz sürece bir sorun bulunmamaktadır. Burada belirtmek istediğim en önemli husus ise bir malın suça konu olabilmesi bir ekonomik değer taşıması gerekir.Bu yüzden değeri hemen hiçe eşit olan maddeler,mesela bir kibrit çöpü,bir toplu iğne, içilmekte olan ve bitmek üzere olan bir sigara mala zarar verme suçuna konu olamaz. Mala zarar verme suçu, her ne kadar mal varlığına karşı işlenen suçlar kapsamında bulunsa da mal canın yongasıdır sözünü hatırlatmak isterim. Bu devirde kimse kusura bakmasın ama kolay mal sahibi olunmuyor Bir insanımız yıllarca birikim yaparak aldığı bir aracın, herhangi bir yerine zarar geldiği zaman inanın mal varlığı kadar ruh sağlığı içinde olumsuz etkileri bulunmaktadır.
Mala zarar verme suçunun cezası ne kadar
Mala zarar verme suçunun cezası ile ilgili kesin hükmü hepinizin tahmin edeceği üzere Türk Ceza Kanunun vermektedir. Türk ceza kanununun 151 maddesinde, Mala zarar verme suçu ile ilgili tam olarak şöyle belirtir, “Başkasının taşınır veya taşınmaz malını kısmen veya tamamen yıkan, tahrip eden, yok eden, bozan, kullanılamaz hâle getiren veya kirleten kişi, mağdurun şikâyeti üzerine, dört aydan üç yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır” Buradan anlayacağınız üzere böyle bir suç işlemeniz durumunda 3 yıla kadar gidebilen bir hapis serüveni yaşatacak düzeylere çıkabilirsiniz. Burada bahsedilen ceza (3 ay ile 3 yıl arası ) mala zarar verme suçunun basit hali işlenmesi halinde verilecektir birde olayın nitelikli halleri var ki bu duruma daha sonra ayrıntılı olarak değineceğim.
Mala zarar verme suçunu oluşturan unsurlar
Mala zarar verme suçunun oluşması için belli başlı bazı unsurların oluşması şarttır. Bu şartları daha iyi anlamak için maddeler halinde açıklamak en mantıklısı olacaktır.
Mala zarar verme suçunu oluşmasını sağlayan unsurlar;
- BOZMAK
- YIKMAK TAHRİP ETMEK
- YOK ETMEK
- KİRLETMEK
- SAHİPLİ HAYVANIN ÖLDÜRÜLMESİ
Yukarıda bahsi geçen unsurlardan birisinin gerçekleşmesi durumunda Mala zarar verme suçu oluşmuş olmaktadır. Bu unsurları tek tek incelemek durumu daha iyi anlamanız açısından çok daha iyi olacaktır.
BOZMAK SURETİYLE MALA ZARAR VERME SUÇU
Mala zarar vermek suçunun oluşması için başkasına ait bir mal varlığını bozmak suretiyle kullanılamaz haline getirilmesi halinde suç oluşmaktadır. Hepimizin malumudur ki bir malın bir değeri ve malın hizmet ettiği bir amaç vardır. Mala karşı işlenen bir suç sonucu zarar gören mal varlığı amacını ve değerini kaybetmiş olması durumunda suç kanıtlanmış olur. Şimdi bir çoğunuz, ya ne amacı ne değeri daha açık konuş kanun adam dediğinizi duyar gibi oldum. Bu durumu bir örnek ile açıklamak gerekirse, Abbas amcanın çok sevdiği dede yadigarı köstekli bir saati var, Abbas amcanın yaşadığı kötü olaylar sonrası maddi anlamda çok zor durumda kalır, mahallenin gayrimenkul zengini olan Hayri Bey ise Abbas amcadan alması gereken alacaklarını bir türlü alamaz, bu durum karşısında çileden çıkan Hayri bey Abbas amcanın çok sevdiği saati tartışma esnasında elinden alarak yol kenarında birikmiş su içine doğru atar. Suyun içine düşen saat yere çarpmanın ve suyun etkisiyle bir daha çalışmaz. Burada Abbas amcamın köstekli saatinin bozulmasına neden olan Hayri Bey Mala zarar verme suçuna karışmış olmaktadır. Burada saatin, işlevini kaybetmiş olması esastır. Saat çalışmış olsaydı bu mala zarar verme olarak nitelendirilemezdi.
YIKMAK SURETİYLE MALA ZARAR VERME
Mala zarar verme suçu ile ilgili aranacak bir diğer unsurda yıkmaktır. Mala ciddi hasar verilerek yıkıma sebep vermesi gerekmektedir. Sizleri daha fazla meraklandırmadan kısa bir örnek ile duruma açıklık getirelim. Aralarında arsa sebebi ile ilgili sorunlar olan Hasan ve Bahri isimli iki komşu bugün ki örneğimizde başrol oynamaktalar, Hasan kendi sınıra ihlal ettiği gerekçesi ile Bahrinin evinin kapısına dayanarak evin bahçe duvarına ciddi tekme ve taşlarla saldırıyor. Bu saldırılar sonucu ikametin bahçe duvarı yıkılıyor. Bu durumda Hasan açık bir şekilde mala zarar verme suçunu işlemiş bulunmakta. Kapıyı pencereyi yıkmak tabiri mala zarar verme suçunun bu kısmı ile alakalı olmakta.
TAHRİP ETMEK SURETİYLE MALA ZARAR VERME
Mala zarar verme suçunun en çok mağdurları bu hususla alakalı zarar görmekteler. Şimdi bir takım vatandaş isyanına kulak verelim İSYAN-1 “Arabamı boydan boya çizdiler” İSYAN-2 “Arabamın Camını kırdılar” Bu isyanlara bakacak olursak mal varlığı üzerinde tahrip uygulayarak fiziksel görünümünde değişikliğe yol açması mala zarar verme suçunun oluşmasını sağlamaktadır.
YOK ETMEK SURETİYLE MALA ZARAR VERME
Mala zarar verme suçunun oluşumu ile ilgili her bir madde de oluşan zararın boyutu artmaktadır. Yukarıda anlattığım unsurlar sebebiyle zara gören bir eşya yada mal bir şekilde tamir edilerek tekrar kullanıma sunulabilir. Bu başlıkta anlatacağım yok etmek suretiyle mala zarar vermek olayında ise mala veya eşyaya öyle bir zarar verilir ki tamiri veya tekrar kullanımı söz konusu dahi olamaz. Bu duruma absürt bir örnek vermek gerekirse size ait olan bir aracı benzin döküp yakarak aracınızı küle dönüştüren birisi yok etmek suretiyle mala zarar verme suçuna iştirak etmiş olacaktır.
KİRLETMEK SURETİYLE MALA ZARAR VERME
Mala zarar verme suçunun unsurlarına anlatmak için yaktık yıktık ve patlattık bütün bu anlattıklarımız mal üzerinde bozucu yada yıkıcı tahribatlardır. Kirletmek suretiyle de mala zarar verme suçunun oluştuğunu belirtmek isterim. Kirletmek eylemi ile her ne kadar malın cinsi, yapısı yada işlevi değişmese de fiziksel anlamda eski haline dönüşmesi hepinizin malumudur ki zaman ve emek isteyen bir durum olduğu için suçun oluşması için yeterlidir. Sizinle sorunları olan bir kişi tarafından aracınızın üzerine yapışkan özelliği bulunan sıvı ile kirletildiği zaman siz onu çıkarana kadar akla karayı seçeceğiniz için mala zarar verme suçunun oluştuğuna emin olabilirsiniz.
SAHİPLİ HAYVANIN ÖLDÜRÜLMESİ SURETİYLE MALA ZARAR VERME
Sahipli hayvanın öldürülmesi nasıl olur da mala zarar verme suçu kapsamında sayılabilir ki şeklinde yakarışlarınızı duyar gibi oldum. Türk Ceza Kanununda sahipli bir hayvan mal olarak değerlendirilmektedir. Bu durum her ne kadar vicdanlarımız da sorguya neden olsa da şuan için yapacak bir durumumuz yoktur. Size ait bir hayvanı haksız bir neden den dolayı öldüren kişi hakkında mala zarar verme suçundan işlem uygulanmaktadır. Burada önemli bir durum bulunmaktadır, size ait bir hayvanı kendi menfaatleri doğrultusunda kullanırsa bu durum mala zarar verme suçundan çıkıp hırsızlık suçuna girmiş olacaktır. Bu durumu da basit bir örnekle anlatayım, size ait bir tavuğu sizden habersiz kesip etini de yiyen bir kişi aslında hırsızlık suçu işlemiş olmaktadır.
Mala Zarar verme suçunun Nitelikli hali
Mala zarar verme suçunun nitelikli halleri bulunmakta olup bu haller kapsamında verilen ceza daha fazladır. Mala zarar verme suçunun nitelikli olarak işlenmesi halinde verilecek ceza 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası verilmektir. Şimdi sizlere maddeler halinde Mala Zarar verme suçunun nitelikli halini gösterelim.
- Kamu kurumlarına ait eşya hakkında,
- Doğal afetlere karşı korumaya özgülenmiş eşya hakkında,
- Dikili ağaç, fidan veya bağ çubuğu hakkında,
- Sulamaya yarayan veya içme suyu tesisatı hakkında,
- Siyasi Partilerin veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının mülkiyetinde veya kullanımında olan eşya hakkında,
- Grev ve lokavt hallerinde işçilerin veya işverenlerin veya sendikaların mülkiyetinde veya kullanımında bulunan eşya hakkında,
- Kamu görevlisinden görevinden dolayı öç almak amacıyla
Kamu Kurumlarına ait eşya hakkında Mala Zarar verme
Kamu kurum ve kuruluşlarına ait, kamu hizmetine tahsis edilmiş veya kamunun yararlanmasına ayrılmış yer, bina, tesis veya diğer eşya hakkında işlenmesi halinde Nitelikli Mala Zarar verme suçu işlenmiş olmaktadır. Sevgili okurlarım bu husus ile ilgili sizlere kısa bir örnek verelim, Trafik ışıklarına zarar vermek, Trafik levhalarına zarar vermek, kamuya açık parklarda ki oyun alanları veya oturma alanlarına zarar vermek Kamu malına zarar vermek olarak belirtilebilir.
Doğal afetlere karşı korumaya özgülenmiş eşya hakkında Mala Zarar verme
Yangına, sel ve taşkına, kazaya ve diğer felaketlere karşı korunmaya tahsis edilmiş her türlü eşya veya tesis hakkında işlenmesi halinde Nitelikli Mala Zarar verme suçu işlenmiş olmaktadır. Bu konu ile ilgili olarak örnek vermek gerekirse, Yangın için erken uyarı sistemine zarar vererek sistemin bozulmasına yada kullanılmamasına neden olmak bu nitelikli hali oluşturacaktır.
Dikili ağaç, fidan veya bağ çubuğu hakkında Mala Zarar verme
Devlet ormanı statüsündeki yerler, hariç, nerede olursa olsun, her türlü dikili ağaç, fidan veya bağ çubuğu hakkında işlenmesi halinde Nitelikli mala zarar verme suçu hasıl olmaktadır. Kanun koyucularımız Ağaç Fidan veya bağ çubuklarının sadece dikili olmasını yeterli saymaktadır. Bunların nereye dikildiğinin bir önemi yoktur. kişilerin özel mülkünde veya yol kenarlarında, Bu nedenle park ve bahçelerde, devlete ait diğer alanlarda bulunan ağaçların tahrip edilmesi hâlinde, Nitelikli halden cezaya hükmedilmesi gerekmektedir.
Sulamaya yarayan veya içme suyu tesisatı hakkında Mala zarar verme
Sulamaya, içme sularının sağlanmasına veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkında Mala zarar verme nitelikli bir hal almaktadır. Burada sulamaya yada içme sularına karşı bir zarar olursa suçun temel şekline göre daha ağır bir cezalandırılmayı gerekmektedir.
Grev ve lokavt hallerine ilişkin mala zarar verme
Grev veya lokavt hâllerinde işverenlerin veya işçilerin veya işveren veya işçi sendika veya konfederasyonlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında mala zarar verme suçu nitelikli haller kapsamında değerlendirilmektedir. Kanun, grev veya lokavtın yasal veya yasadışı olması bakımından bir ayırım gözetmemiştir. Failin, grev veya lokavt uygulanan işyerinde çalışan birisi olması zorunlu değildir. Bununla birlikte nitelikli hal, grev veya lokavt durumunda herhangi bir eşyaya değil, yalnızca işçi, işveren veya bunların sendika veya konfederasyonlarının maliki olduğu veya kullandığı eşyaya zarar verilmesi durumunda uygulama alanı bulur.
Siyasi Partilerin veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının mülkiyetinde veya kullanımında olan eşya hakkında mala zarar verme
Siyasî partilerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında mala zarar verme suçu bulunması durumunda nitelikli halden değerlendirilmektedir. Sevmediğiniz bir siyasi partiye ait seçim otobüsüne saldırarak aracın camlarını kırarsanız nitelikli mala zarar verme suçunu işlemiş olmaktasınız.
Kamu görevlisinden görevinden dolayı öç almak amacıyla mala zarar verme
Sona ermiş olsa bile, görevinden ötürü öç almak amacıyla bir kamu görevlisinin zararına olarak mala zarar verme suçu nitelikli haller kapsamında işlem görmektedir. Daha önce hakkında işlem yapan polise zarar vermek amacıyla polisin kullandığı bir araca kasti olarak kırmanız durumunda bu hüküm kapsamında hakkında işlem yapılacaktır.
Mala zarar verme Suçunda Etkin Pişmanlık
Kanunlarımız bir çok suçta etkin pişmanlıktan yararlanma konusunda gerekli tedbirleri almış durumda. Etkin pişmanlıktan yararlanmak isteyen bir fail hakkında dava açılmadan oluşturduğu zararı karşılarsa mahkeme tarafından verilecek ceza 2/3 oranın azalacaktır. Aracınızı boydan boya çizen bir fail sizin aracınızın boya masraflarını dava açılmadan önce öderse bu indirimden yararlanabilir.
Etkin pişmanlık yasasından yararlanma konusunda kararı geç verip hakkında dava açılan ancak hüküm verilmeyen bir fail oluşturduğu zararı karşılaması durumunda alacağı cezadan 1/2 oranında indirimden yararlanabilecektir. Son pişmanlık fayda etmez sözüne böylece katılmak istemediğimi belirtmek isterim.
Mala zarar verme Suçunda Adli Para Cezasına Çevirme
Mala zarar verme suçuna karışan bir kişi hakkında verilen ceza adli para cezasına çevrilebilir. Bu konuda herhangi bir hukuki engel yoktur.
Mala zarar verme Suçunda Cezanın Erteleme
Mala zarar verme suçu ile ilgili olarak hapis cezasının ertelemesi mümkündür.
Mala zarar verme Suçunda şikayet süresi
Mala zarar verme suçunun basit hali işlenmesi durumunda faali ve eylemi öğrendikten 6 ay içerisinde şikayetçi olma hakkına sahiptir. Mala zarar verme suçunun basit hali şikayete tabi suçlar kapsamında bulunmaktadır. Nitelikli hallerde ise Mala zarar verme suçu şikayete bağlı suçlar kapsamından çıkmaktadır. Bu nedenle suçun zamanaşımı boyunca şikayet edebilir, müşteki şikayetinden vazgeçse dahi resen soruşturma yürütülmektedir. Nitelikli Mala zarar verme suçunda faali ve eylemi öğrendikten şikayet süresi 8 yıldır.
Mala zarar verme Zamanaşımı ve Uzlaşma
Mala zara verme suçunda zamanaşımı 8 yıldan ibarettir. Mala zarar verme suçu (basit hali )ile ilgili olarak uzlaşma hükümleri uygulanmaktadır.
Mala zarar verme suçu ile ilgili yargıtay kararları
Yargıtay 15. Ceza Dairesi Karar No:959/2014
Mala zarar verme suçu başkasının mülkiyetinde bulunan taşınır veya taşınmaz malın kısmen veya tamamen yıkılması, tahrip edilmesi, yok edilmesi, bozulması kullanılamaz hâle getirilmesi veya kirletilmesiyle oluşur. Bu bakımdan, söz konusu suç, seçimlik hareketli bir suçtur. Yıkma, yalnızca taşınmazlar için söz konusudur. Taşınmazın önceki kullanış biçimine uygun olarak bir daha kullanılamaz duruma getirilmesini ifade eder. Yok etme, suça konu şeyin maddî varlığını ortadan kaldırmaktır. Bozma, suça konu şeyin, amacına uygun olarak kullanılması olanağını ortadan kaldırmaktır. Kirletme, başkasının binasının duvarına yazı yazmak, resim yapmak, afiş ve ilân yapıştırmak şeklinde gerçekleştirilmektedir.
Katılanın köpeklerini başıboş bırakması nedeniyle sanığın çocuklarına saldırdığı, tavuklarını öldürdüğü, olay gönü de katılana ait köpeğin sanığın tavuğunu ağzına aldığı sırada, sanık tarafından tüfekle ateş edilmesi sonucu yaralandığı somut olayda; sanığın haklı bir nedene dayanarak köpeğin yaralanmasına sebebiyet vermesi nedeniyle TCK 151/2. maddede düzenlenen atılı suçun unsurlarının oluşmadığı anlaşılmakla, beraatine karar verilmesinde isabetsizlik görülmemiştir.
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, katılan vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle, hükmün ONANMASINA, 23.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi
Yargıtay 17. Ceza Mahkemesi Karar No:2015/9728
Mala zarar verme suçu yönünden usulüne uygun şekilde uzlaşma olanağı sağlandıktan sonra ve sanığa verilmesi gereken cezalar ayrı ayrı tespit edilip, sonuç cezalar karşılaştırılarak, lehe olan yasa belirlenip uygulama yapılması gerekirken, hüküm kurulması, bozmayı gerektirmiştir. Hükmün bozulmasına karar verilmiştir. (5237 S. K. m. 142, 143, 151)
Hükümlünün, suç tarihinde saat 20.00-21.30 sıralarında müştekiye ait aracın camını kırarak oto teybini çaldığının anlaşılması karşısında, eylemlerinin 5237 sayılı TCK’nın 142/1-b,143. maddelerine uyan hırsızlık suçunun yanı sıra müştekinin şikayetçi olması sebebiyle TCK’nın 151/1. maddesinde tanımlanan mala zarar verme suçunu da oluşturduğu gözetilerek, anılan suç yönünden usulüne uygun şekilde uzlaşma olanağı sağlandıktan sonra 5252 sayılı Yasa’nın 9/3. maddesi uyarınca, sanık yararına olan hüküm, önceki ve sonraki kanunların ilgili bütün hükümleri olaya uygulanarak ortaya çıkan sonuçların birbiriyle karşılaştırılması suretiyle bulunacağından, her iki Yasaya göre denetime olanak sağlayacak şekilde uygulanan Yasa maddeleriyle, verilmesi gereken cezalar ayrı ayrı tespit edilip, sonuç cezalar karşılaştırılarak, lehe olan yasa belirlenip uygulama yapılması gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulmalıdır.
Yargıtay 15. Ceza Mahkemesi Karar No:2014 /959
Mala zarar verme suçu başkasının mülkiyetinde bulunan taşınır veya taşınmaz malın kısmen veya tamamen yıkılması, tahrip edilmesi, yok edilmesi, bozulması kullanılamaz hâle getirilmesi veya kirletilmesiyle oluşur. Bu bakımdan, söz konusu suç, seçimlik hareketli bir suçtur. Yıkma, yalnızca taşınmazlar için söz konusudur. Taşınmazın önceki kullanış biçimine uygun olarak bir daha kullanılamaz duruma getirilmesini ifade eder. Yok etme, suça konu şeyin maddî varlığını ortadan kaldırmaktır. Bozma, suça konu şeyin, amacına uygun olarak kullanılması olanağını ortadan kaldırmaktır. Kirletme, başkasının binasının duvarına yazı yazmak, resim yapmak, afiş ve ilân yapıştırmak şeklinde gerçekleştirilmektedir.
Katılanın köpeklerini başıboş bırakması nedeniyle sanığın çocuklarına saldırdığı, tavuklarını öldürdüğü, [b]olay gönü de katılana ait köpeğin sanığın tavuğunu ağzına aldığı sırada, sanık tarafından tüfekle ateş edilmesi sonucu yaralandığı somut olayda; sanığın haklı bir nedene dayanarak köpeğin yaralanmasına sebebiyet vermesi nedeniyle TCK 151/2. maddede düzenlenen atılı suçun unsurlarının oluşmadığı anlaşılmakla, beraatine karar verilmesinde isabetsizlik görülmemiştir.